Sitemap (Site Haritası) Nedir?

Arama motoru botları ve tarayıcılar özelinde web sitelerinin çok daha iyi bir şekilde anlaşılması ve sayfaların dizine eklenmesi için oluşturulmuş sayfalara site haritası ya da sitemap denilir. 

Site haritası arama motoru botlarına web sitelerinin taranmasını ve dizine eklenmesini mutlaka istenilen sayfaların yer aldığı yapılandırılmış liste olarak da ifade edilebilir. Sitede başka türlü bulunamayacak olan sayfalar Google’a site haritası aracılığıyla bildirilebilir. Site haritası olarak adlandırılan XML site haritası en temel haliyle web sitesindeki sayfaların listesidir. 

Sitemap sayesinde GoogleBot gibi siteyi ziyaret eden botların siteyi çok daha iyi bir şekilde indekslemesi mümkün olabilmektedir..xml uzantılı bir dosya olup arama motoru botlarının web sitelerini indeksleme hızında önemli bir role sahiptir. Sitemap dosyası sayesinde, siteyi ziyaret eden arama motoru botları hangi sayfanın hangi sıklıkla, en son ne zaman güncellendiği ve webmaster tarafından belirlenen, hangi sayfanın ne kadar önemli olduğunu tespit edebilmektedir. 

Sitemap Ne İşe Yarar?

Web sitelerinin içeriği sitemap ile arama motorlarına daha hızlı bir şekilde tanıtılabilmekte ve daha hızlı indekslenmesi söz konusu olabilmektedir. Böylece Google’ın işi de kolaylaşmaktadır.

Diğer yandan arama motoru botlarının web sitesinin yapısını anlaması, hangi sayfaların taranacağı, göreceli önemi ve en son ne zaman güncellendiği gibi noktaları bilmesi açısından son derece faydalı bir undurdur.

XML site haritaları köprülerden ve çok daha önce keşfedilen URL’lerden sonra Googlebot tarafından taranacak en önemli ikinci URL kaynağı olarak kabul edilmektedir. Bir sitemap dosyası, tarayıcıya web sitesinde önemli olduğu düşünülen dosyaları söyleyip bu dosyalar hakkında sayfalar, sayfaların en son ne zaman güncellendiği, ne sıklıkta değiştirildiği ve alternatif dil sürümleri gibi değerli bilgiler sunar. 

Sitemap’in Faydaları Nelerdir?

Sitemap sayesinde Google, Yandex gibi arama motorları web siteleri sayfaları hakkında çok daha hızlı bir şekilde bilgi sahibi olurlar. Bu yüzden dizinleme işlemi ve web sitesi arama sonuçlarının görüntülenmesi noktasında son derece faydalı bir yol haline gelir. 

Arama motorları web sitesinin daha derinlerindeki alt sayfaları sitemap sayesinde çok daha çabuk bir şekilde bulabilirler. Yine Google Search Console’a eklenen sitemap aracılığıyla URL takibi ve olası sorunların tespiti çok daha kolay bir şekilde gerçekleşir. Sayfalarda meydana gelen 3xx, 4xx, 5xx gibi durumlar da hızlı bir şekilde takip edilebilir.

Bununla birlikte sitemap sıralama faktörleri arasında yer almaz. URL’lerin site haritasında listelenmesi web sitesinin daha yüksek sıralamalar elde etmesi konusunda doğrudan bir etkiye sahip bulunmaz. 

Kimler Sitemap Kullanmalı?

Sitemap her web sitesi için gerekli değildir. Ancak büyük bir web sitesinin olması ya da web sitesi içeriğinin sık sık değişmesi durumunda sitemap’in mutlaka kullanılması gerekmektedir. Eğer yeni bir web sitesi oluşturulduysa sitemap kullanılması arama motorlarının ilgili web sitesini çok daha kolay bir şekilde bulmasını sağlar. Bu durumda sitemap kullanılması çok daha faydalı olacaktır. Tek sayfalık sitelerde, SaaS uygulamalarında ve portföy sitelerinde sitemap kullanılması gerekmez.

Kaç Tür Sitemap Vardır?

Sitemap dosyası kendi içerisinde birçok farklı alana ayrılır. Bunlar web sitelerinde yayınlanabilecek olan farklı medya türlerinden oluşur. Ve bu alanlar için ayrı ayrı sitemap dosyaları oluşturulması çok daha doğru bir uygulama olur. Görsel sitemap, Google haberler sitemap, ürün sitemap, video sitemap, mobil sitemap, dil sayfası sitemap gibi birçok konuya özel olarak sitemap oluşturulması mümkündür. 

Sitemap Sınırlamaları

Sitemap dosyaları içerisinde uyulması gereken bazı sınırlar vardır. Site haritası oluşturulurken bu sınırlamalara uyulması zorunludur. Her bir site haritası 50.000’den az sayıda URL içermeli ya da dosya boyutu 50 MB’den fazla olmamalıdır. Resimler için oluşturulan site haritalarında ise Max 1.000 URL eklenmelidir. Her bir URL için loc ve lastmod XML etiketlerine yer verilmelidir. Görsel sitemapler için ise bu sınırlar dahilinde bölme işlemi kullanılması olasıdır. CDN kullanılarak resimler edinildiği durumlarda bu URL adreslerinin dizinde yer alması zorunlu değildir. CDN konsol üzerinde doğrulama işlemi yapılarak görsel sitemap dosyalarında da kullanılabilir.

Sitemap İçerisinde Neler Olmamalıdır?

Sitemap içerisinde;

• Kullanıcılar için çok gerekli ve yararlı olmakla birlikte açılış sayfası olması amaçlanmayan inceleme formu, hesaplar, istek listeleri gibi yardımcı program sayfaları,
• Yeniden yönlendirme (3xx), istemci (4xx) içeren sayfalarla sunucu (5xx) hata sayfaları,
• Kullanılan parametrelere ya da kimlik oturumlarına sahip URL’ler,
• Filtreleme ile oluşturulmuş olan URL’ler,
• Standartlaştırılmış sayfalar,
• Sayfalandırılmış sayfalar,
• Yinelenen sayfalar,
• Robots.txt tarafından engellenen sayfalar,
• Noindex içermekte olan sayfalar,
• Canonical’ı yanlış olan sayfalar gibi unsurlar sitemap içerisinde bulunmamalıdır.

Sitemap İle Dizin Takibi Kolaylaştırma

Doğru ve planlı bir şekilde yapılandırılmış olan sitemap dosyaları Google Search Console sayesinde dizin takibi konusunda da fayda sağlamaktadır. Search Console aynı zamanda her bir site haritasında kaç URL’in dizine eklendiği konusunda da bilgi sunmaktadır.

Sitemap Nasıl Oluşturulur?

WordPress tabanlı bir siteye sahip olanlar çeşitli eklentilerle sitemap oluşturabilirler. Sitemap dosyaları genelde XML biçiminde olup sitemap dosyalarında HTML’e benzer bir biçimlendirme dili olarak bilinen XML kullanılır. Ayrıca sitemap dosyaları çoğunlukla web sunucusunun kök dizininde sitemap.xml olarak depolanmaktadır.

XML Sitemap

1. Declaration

Tarayıcılar site haritasını şu tanımla tanımaktadır.

<?xml version=”1.0″ encoding=”UTF-8″?>
<urlset xmlns=”https://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″></urlset>

2. Adding URLs

<urlset> Dosyayı kapsüller ve geçerli protokol standardını referans olarak kullanmaktadır. Bir URL içeren basit bir site haritası:

<?xml version=”1.0″ encoding=”UTF-8″?>
<urlset xmlns=”https://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″><url>
<loc>https://www.ornekdomain.com/page1.html</loc>
</url>
</urlset>

Daha fazla URL eklenmesi için, buraya daha fazla <url> etiketi eklenmesi gerekmektedir. Her bir URL girişine ilişkin ana etiket ile geri kalan etiketler, bu etiketin alt nitelikleri olma özelliğine sahiptir.

3. Adding lastmod to URLs
Sayfanın olası değişme sıklığı ile ilgili olan bu değer arama motorlarına genel bir bilgi sağlamaktadır.

<?xml version=”1.0″ encoding=”UTF-8″?>
<urlset xmlns=”https://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″> <url>
<loc>https://www.ornekdomain.com/page1.html</loc>
<lastmod>2017-10-20T17:30:00-02:00</lastmod>
</url>
</urlset>

Bir site haritasına <changefreq> ve <priority>  olmak üzere iki etiket daha eklenmesi mümkün olsa da Google yaptığı açıklamaya göre bu etiketleri yok saymaktadır. Bunun yanı sıra XML dosyalarındaki tüm değerler olduğu gibi site haritası URL değerlerinin de entity-escaped olması gerekmektedir.

Dinamik Sitemap Nasıl Oluşturulur*

Bunun için öncelikle sitemap.php isimli bir dosya oluşturulması gerekmektedir. Ardından bu dosyanın içinde veri tabanı bağlantısı oluşturulmalıdır. Veritabanında bulunan yazı linki SELECT sorgusu kullanılarak seçilmeli ve foreach kullanılarak ekrana sitemap.xml yapısına uygun olacak şekilde yazdırılmalıdır. Daha sonra .htaccess dosyasında sitemap.php dosyası sitemap.xml olarak yönlendirilmelidir. 

WordPress alt yapısını kullanmakta olan siteler için ise birden çok eklenti bulunmaktadır. Bu eklentiler kullanılarak hızlı bir şekilde sitemap dosyası oluşturulması mümkündür. En iyi sitemap eklentilerinin oluşturulması için Google XML Sitemaps, Yoast SEO, All in One SEO Pack, Premium SEO Pack, Google Sitemap gibi eklentiler kullanılabilir. WordPress harici siteler içinse birden fazla yöntem kullanılabilmektedir.