Günlük hayatta çoğumuz vaktimizin büyük kısmını internette geçiriyoruz. Bu bazen bilgi edinmek bazen alışveriş yapmak bazen ürünler ya da hizmetlerle ilgili araştırma yapmak için oluyor. Bu esnada karşılaştığımız problemlerden biri Google’da bir arama yaptıktan sonra ya da gezdiğimiz web sitesinin sayfaları arasında geçiş yapmak istediğimizde sayfanın açılmamasıdır. Bu durumda ekranda genellikle 500 ya da 404 gibi üç haneli sayılardan oluşan hata kodları yer alır. Sayfalara sorunsuz bir şekilde ulaşıldığı durumlarda ise benzer durum kodları bizim görmediğimiz arka planda oluşur. Ve bunların tümüne HTTP durum kodları denilir.
HTTP Durum Kodları (Status Codes)
Kullanıcıların herhangi bir web sitesini ziyaret etmesi iki taraflı bir iletişimin başlamasına neden olur. Bir tarafında tarayıcının diğer tarafında sunucunun olduğu bu iletişimi başlatan kullanıcının herhangi bir web sayfasına giriş yapmak istemesidir. Kullanıcı web sayfasına giriş yapmak istediğinde ilgili web sayfasını görüntüleyebilmek için tarayıcı aracılığıyla sayfanın bulunduğu sunucuya istek göndermiş olur. Sunucunun bu isteğe yanıt verirken kullandığı üç haneli cevaplara HTTP durum kodları adı verilir. HTTP durum kodları bazen hata bildirdiği gibi bazen de herhangi bir sorun olmaksızın sayfanın açıldığını ifade eder. Bu nedenle HTTP durum kodları her zaman bir hata göstergesi olarak değerlendirilmemelidir.
HTTP Durum Kodları Neden Önemlidir?
HTTP duru kodları kullanıcılar açısından da web siteleri açısından da son derece büyük öneme sahiptirler. Bunun en büyük nedeni kullanıcıların giriş yapmak istedikleri web sayfaları ile ilgili herhangi bir sorun yaşanması durumunda sorunun nereden ve neden kaynaklandığını HTTP durum kodlarıyla öğrenebilmeleridir. Web siteleri de sayfalarının belirli bir sorun ya da sorunlar nedeniyle açılmadığı durumlarda kullanıcı deneyimi açısından da SEO performansı açısından da olumsuz durumlarla karşılaşabilirler. Bu nedenle sorunun kaynağının anlaşılabilmesi ve çözümlenebilmesi için herhangi bir hata durumunda sunucudan kullanıcılara hangi yanıt kodlarının gittiğinin bilinmesi çok önemlidir.
HTTP Durum Kodu Sınıfları
1XX: Kullanıcının tarayıcı üzerinden gönderdiği isteğin sunucuya ulaştığını ve işlemin başladığını,
2XX: Tarayıcı tarafından gönderilen isteğin sunucuya ulaşıp anlaşıldığını ve başarılı olduğunu,
3XX: Erişilmek istenilen kaynağın bir başka kaynağa taşınmış olması nedeniyle yönlendirme söz konusu olduğunu,
4XX: İlgili web sitesine ya da sayfasına ulaşılamadığını ve isteğin yerine getirilemediğini,
5XX: Tarayıcı tarafından gönderilen isteğin sunucuya başarılı bir şekilde ulaştığını ancak isteğin sunucuda bulunan sorunlar nedeniyle yerine getirilemediğini ifade eden HTTP durum kodları olarak bilinirler.
En Sık Karşılaşılan HTTP Durum Kodları Nelerdir?
HTTP durum kodları tarayıcı ile sunucu arasındaki iletişim sonucunda ortaya çıkmakta olup anlam açısından oldukça geniş bir çeşitliliğe sahiptirler.
200 Durum Kodu (Başarılı): İdeal durum kodu olan bu HTTP durum kodu herhangi bir web sayfasının sorunsuz bir şekilde açıldığı durumlarda gönderilir. Eğer sunucu tarayıcıya 200 HTTP durum kodunu iletiyorsa ziyaretçi ve web sitesi için her şeyin olması gerektiği şekilde ilerlediği kabul edilir.
301 Durum Kodu (Kalıcı Yönlendirme): İlgili web sayfasının kalıcı şekilde bir başka web sayfasına yönlendirildiği ve sayfayı ziyaret eden kullanıcının da otomatik olarak yönlendirilmesini sağlayan 301 durum kodunun web sitesi taşıma gibi süreçlerde kullanılması önerilir. Bu sayede yönlendirilen sayfaların içerik bağlamında çok benzer ya da ilgili olması durumunda güç kaybının en aza indirgenmesi sağlanır.
302 Durum Kodu (Geçici Yönlendirme): İlgili web sayfasının bir başka web sayfasına geçici olarak yönlendirildiğini ifade eden 302 durum kodu sayfanın test aşamasında olduğu, bakıma alındığı ya da e-ticaret sitelerinde herhangi bir ürünün stoklarının geçici olarak tükendiği durumlarda diğer bir deyişle ilgili sayfanın yeniden aktif hale getirileceği durumlarda kullanılır. Ancak kullanıcıların 301 ile 302 durum kodları arasındaki farkı anlaması söz konusu değildir.
403 Durum Kodu (Erişim İzni Sorunu): Eğer kullanıcının bir web sayfasına erişmek için izin gönderdiği durumlarda ilgili web sayfasına erişim izni yoksa ya da ilgili web sitesi yasaklanmışsa gönderilen HTTP durum kodu 403’tür.
404 Durum Kodu (Bulunamadı): Kullanıcının görüntülemek istediği web sayfası ilgili sunucuda bulunmadığı durumda 404 durum kodu gönderilir. Bu durumda ilgili web sayfasının silindiği ya da URL’inin değiştirildiği anlaşılabilir. Kullanıcıların çoğu 404 durum kodunu gördüklerinde ilgili siteyi terk edip farklı web sitelerine yönelmeyi tercih ederler. Ancak 404 durum kodu ilgili web sayfasına kalıcı olarak mı geçici olarak mı ulaşılamadığı konusunda bilgi vermez. Özellikle çok fazla trafiğe sahip olan veya URL’i kullanıcılar tarafından bilinen web sayfaları bu durumdan olumsuz yönde etkilenebilirler. Bu durumun önlenebilmesi için önerilen 404 durum kodu içeren sayfaların ilgili karşılıkları olduğu durumlarda yönlendirilmesidir. Ancak ilgili web sayfasının bir süre sonra yeniden aktif olacağı ya da söz konusu olan e-ticaret sitesiyse ilgili ürünün yeniden stoklarda yer alacağı durumlarda ilgili sayfanın 404 durum kodu içeren şekilde kalması daha doğru bir adım olacaktır.
410 Durum Kodu (Kalıcı Olarak Bulunmuyor): Kullanıcının ziyaret etmek istediği web sayfası sunucuda bulunmadığı durumda 410 durum kodu gönderilir. Bu kod ilgili web sayfasının kesin ve kalıcı şekilde silindiği anlamına gelir. Arama motoru botları 410 durum kodunun yer aldığı web sayfaları ile karşılaştıkları zaman ilgili sayfayı dizinden daha hızlı bir şekilde çıkardıklarından dolayı kullanımı konusunda en çok dikkat edilmesi gereken HTTP durum kodlarından biridir.
500 Durum Kodu (Sunucu Hatası): Sunucuda bir şeylerin yolunda gitmediği anlamına gelen bu kod sunucu kaynaklı problemlerde kullanılır. Bu durum kodunun yer aldığı web siteleri ile ilgili sunucu problemleri en kısa sürede çözülmelidir. Aksi takdirde arama motorlarının, kullanıcıların ya da arama motoru botlarının ulaşamadığı web sitelerini kullanıcılarına sunmak istememesi sonucunda istenmeyen durumlarla karşılaşılabilir.
503 Durum Kodu (Sunucu Kullanılamıyor): Bu durum kodu sunucu tarafında geçici bir sorun olduğu anlamına gelir. Çoğunlukla sunucuların bakıma alındığı ya da aşırı yüklenme dolayısıyla geçici olarak devre dışı kaldığı durumlarda kullanılırlar.
Sık Karşılaşılan Diğer HTTP Durum Kodları
100: Tarayıcı tarafından sunucuya gönderilen istek başlığının sunucu tarafından alındığı ve istek gövdesinin alınmaya hazır olduğu,
101: Tarayıcının sunucudan protokol değiştirilmesini istediği ve sunucunun kabul ettiği,
103: Son istek iletisinden önce bazı yanıt başlıklarının döndüğü,
201: Sunucunun isteği yerine getirdiği ve yeni bir kaynak oluşturulduğu,
202: Sunucunun tarayıcıdan gelen isteği kabul edip işleme koyduğu,
204: Sunucunun isteği başarıyla işlediğini ancak herhangi bir içerik döndürmeyeceğini,
303: Tarayıcının talep ettiği kaynağın POST, PUT ya da DELETE aracılığıyla bulunduğu,
402: Ödeme gerektiği ve gelecekte kullanılma amacına yönelik olarak rezerve edildiği,
406: İstemcinin Accept Header bölümünde verilen özelliklerin karşılanmadığı,
411: İstenilen kaynak için belirli bir uzunluğun belirtilmediği,
501: Sunucunun isteği yönetemediği veya işlevleri destekleyemediği,
504: Bir istek işlenirken sunucunun diğer bir sunucudan yanıt beklerken isteğin zaman aşımına uğradığı,
505: HTTP protokol sürümünün desteklenmediğini ifade eden HTTP durum kodlarıdır.
Bir yanıt yazın